Dunamare en Circulair in Bedrijf gaan voor circulariteit
Hoe start je met afval scheiden op 24 middelbare scholen in Haarlem en omstreken? Circulair in Bedrijf (onderdeel van GP Groot) en Dunamare onderwijs stelden een gedegen stappenplan op met circulariteit als rode draad. Van de simpele vraag om afval te scheiden tot het realiseren van draagvlak en gedragsverandering in de organisatie. Alyanne Bos, projectleider facilities bij Dunamare en Justin Vrasdonk, key accountmanager bij GP Groot vertellen hoe zij dit hebben aangepakt.
Hoe start je met afval scheiden?
“Wat voor mij de doorslag gaf was de informatie die ik kreeg tijdens een gratis workshop voor de onderwijssector tijdens de Week van de Circulaire Economie in maart 2024,” begint Alyanne. “Tijdens deze workshop werden inspirerende praktijkvoorbeelden gedeeld en sprak ik met andere klanten van GP Groot die al verder waren op het gebied van afval scheiden. Vanaf dat moment wist ik hoe we het afval scheiden gingen aanpakken.”
Dunamare onderwijs is een schoolbestuur met 24 middelbare scholen in Haarlem en omstreken. Iedere school kent een andere onderwijsvorm; van praktijk-, tot vwo-, tot maritiem onderwijs. Dit betekent dat het introduceren van afval scheiden en circulaire gedragsverandering op iedere school om een andere aanpak vraagt. Justin: “Daarom hebben we gekozen voor een gestandaardiseerde aanpak, met maatwerk aspecten. We zijn gestart met twee pilotscholen om te kijken wat wel en wat niet werkt. Hiervoor hebben we een duidelijk stappenplan opgesteld, zodat het project behapbaar bleef.” Om direct goed te beginnen is er op beide pilot scholen gestart met een sorteeranalyse van het restafval.
Inzicht met afval sorteeranalyse
Justin: “Met een afval sorteeranalyse krijg je direct inzicht in de soorten afvalstromen op een locatie. Deze informatie is heel belangrijk, omdat je daardoor precies weet welke afvalstromen er zijn. Bovendien zie je welke afvalstromen er nog uit het restafval kan worden gescheiden en dus ook gerecycled kan worden. Bij de eerste analyse zagen we bijvoorbeeld dat het restafval voor 42% uit de stroom plastic en drankkartons (PD) bestond. Bij de tweede analyse, zes maanden later, was dit verminderd naar 19%. Zo maak je inzet en resultaat direct meetbaar.” Alyanne vult aan: “Ik raad het iedere organisatie aan om dit ook te doen. Het gaf ons enorm veel inzicht of we op de juiste weg zaten én waar nog ruimte voor verbetering was. Door vanaf het begin een sterke basis neer te zetten, leg je de fundering voor een succesvolle start. Het kost tijd, maar ik heb inmiddels ervaren dat dit essentieel is om direct vanaf het begin resultaat te boeken.”
Met behulp van de data uit de afval sorteeranalyse is een inpandige inventarisatie uitgevoerd, zodat alle 100% circulaire prullenbakken van Bonton de juiste stickers kregen. Hierdoor werd het voor leraren en leerlingen zo eenvoudig mogelijk om afval te scheiden. Naast inzicht in het type afval is ook het creëren van intern draagvlak onmisbaar wanneer je als organisatie begint met afvalscheiding en de stap zet richting een circulaire bedrijfsvoering.
Circulaire gedragsverandering
Justin: “Om draagvlak en circulaire gedragsverandering te realiseren hebben we direct bij de start van het project een Green Team opgericht. Dit team bestond uit leraren, concierge en op de achtergrond de leerlingenraad. Justin en Alyanne zijn bij iedere sessie van het Green Team aanwezig geweest. Het vanaf het begin betrekken van een breed scala aan betrokkenen is nodig: iedereen moet weten wat er gaat gebeuren én daar achter staan. We zijn gestart met een kick-off, waarin we de resultaten van de afval sorteeranalyse presenteerden en de vervolgstappen van het project toelichtten. Daarnaast organiseerden we bijvoorbeeld een sessie met de schoonmaakafdeling, aangezien zij voortaan – naast restafval – ook de gescheiden afvalsoorten op hun werkkar moeten meenemen.” Alyanne: “Het Green Team heeft ook bewust de samenwerking met de leerlingen opgezocht. Zo hebben we hen bijvoorbeeld betrokken bij het ontwerpen van de Dunamare-sticker voor de Bontons.” Ook na dit project blijft het Green Team actief, zodat het circulair werken verder wordt voortgezet.
Bij het begin van het nieuwe schooljaar in september 2024 ging het afval scheiden op de scholen daadwerkelijk van start. Alyanne: “Direct na de zomervakantie starten is ons goed bevallen, omdat het voor iedereen op dat moment nieuw is. Dit zou ik een volgende keer weer doen. Eén van de pilotscholen gaf er tijdens de introductieweek voor brugklassers extra aandacht aan, terwijl de andere leerlingen uitleg kregen tijdens de lessen burgerschap. Ook plaatste deze school een showcase om zichtbaar te maken wat afval scheiden oplevert. Zo betrek je vanaf het begin iedereen op een leuke en duidelijke manier bij het nieuwe beleid.”
Tips voor een circulaire bedrijfsvoering
In de komende periode starten ook 5 andere middelbare scholen van Dunamare met afval scheiden. Alyanne haar tips aan andere onderwijsinstellingen? “Begin op tijd. Trek echt 3 à 4 maanden uit voor de beginfase, zodat je direct goed van start gaat. Zorg er ook voor dat het project behapbaar blijft. Daardoor houd je overzicht en blijf je vooruitgang boeken. En het allerbelangrijkste: zorg dat afval scheiden onderdeel is van de aanbesteding. Hierdoor ben je verplicht er écht mee te starten en heb je ook meteen commitment vanuit het schoolbestuur.”
Meer weten over hoe strategisch afvalbeheer het startpunt kan zijn voor circulaire verandering?
Neem contact met ons op. Wij helpen je graag verder.
